Jouw biologische leeftijd: wat betekent het en hoe verlaag je hem? - FidAge®

In dit artikel verkennen we wat biologische leeftijd precies betekent, hoe het kan worden gemeten en hoe je het kunt beïnvloeden om gezonder en langer te leven.

Biologische leeftijd verwijst naar de werkelijke gezondheid en fitheid van je cellen, weefsels en organen, in plaats van naar het aantal jaren dat je leeft. Zo kan iemand van 50 jaar een biologische leeftijd van 40 hebben als hun lichaam in betere conditie is dan dat van de gemiddelde 50-jarige. Omgekeerd kan een 30-jarige een biologische leeftijd van 40 hebben door bijvoorbeeld ongezonde leefgewoonten of een hoge mate van stress.

We verouderen allemaal, maar de manier waarop en de snelheid waarmee is voor iedereen verschillend. Dit verschil ontstaat doordat onze lichamen aan verschillende vormen van ‘slijtage’ onderhevig zijn, beïnvloed door onze genen en de keuzes die we in onze leefstijl maken. Zaken als voeding, beweging, slaapkwaliteit en stressniveau spelen allemaal een rol in het biologisch verouderingsproces. Gezonde keuzes kunnen onze biologische leeftijd verlagen, wat voordelen oplevert zoals een lager risico op ziektes en een langere levensverwachting.

Biologische leeftijd meten is ingewikkelder dan simpelweg naar je ID kijken. Er zijn verschillende populaire methoden die worden gebruikt om de biologische leeftijd te bepalen. Een van de eenvoudigste manieren om je biologische leeftijd in te schatten is door te kijken naar zaken als vetpercentage en gewicht, in combinatie met leeftijd en geslacht. Dit geeft een globaal beeld, maar is medisch gezien minder precies.

Er zijn ook geavanceerdere methoden ontwikkeld die de biologische leeftijd nauwkeuriger kunnen voorspellen. Denk hierbij aan het meten van fysieke en functionele testen, telomeerlengte (de uiteinden van onze chromosomen die korter worden met de jaren), epigenetische veranderingen in het DNA en bepaling van verschillende bloedwaarden. De methode waarbij gebruik wordt gemaakt van bloedwaarden in combinatie met andere meetbare gegevens uit gezondheidsonderzoeken, de zogenaamde ‘fenotypische benadering’ geeft een goede indicatie van de biologische leeftijd.

De biologische leeftijd geeft ons een diepgaander inzicht in onze gezondheid. Door je biologische leeftijd te kennen, kun je ontdekken hoe effectief je lichaam omgaat met stressoren en leefstijlfactoren en daardoor sneller of minder snel veroudert. Studies tonen aan dat een lagere biologische leeftijd geassocieerd is met een lagere kans op chronische ziekten, hart- en vaatziekten, diabetes en zelfs bepaalde vormen van kanker.

Het verlagen van de biologische leeftijd kan leiden tot een hogere levenskwaliteit, meer energie, en een betere fysieke en mentale gezondheid. Door je biologische leeftijd te volgen, kun je proactief stappen nemen om je gezondheid in eigen handen te nemen en het verouderingsproces mogelijk te vertragen.

Hoewel onze genetica een rol speelt, hebben we ook zelf veel invloed op onze biologische leeftijd. De American Heart Association publiceerde haar Life’s Essential 8 lijst. De organisatie heeft de maatregelen getest en uit onderzoek bij 6500 volwassenen blijkt dat de biologische leeftijd tot 5 jaar kan worden verlaagd.

Een overzicht van wetenschappelijk onderbouwde manieren om je biologische leeftijd te verlagen:

• Gezonde voeding: voeding speelt een cruciale rol bij het verlagen van je biologische leeftijd. Kies voor een dieet rijk aan antioxidanten, omega-3-vetzuren, en gezonde eiwitten. Voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, noten, zaden en vette vis ondersteunen je cellen en verminderen ontstekingen, wat veroudering vertraagt.
• Regelmatige lichaamsbeweging: beweging is één van de meest effectieve manieren om je biologische leeftijd te verlagen. Cardiovasculaire oefeningen zoals wandelen, fietsen of zwemmen versterken je hart en longen, terwijl krachttraining spiermassa behoudt. Beide vormen van beweging zijn essentieel om de algehele gezondheid te verbeteren en de biologische leeftijd te verlagen. Gezonde voeding en beweging helpen je ook naar een gezond lichaamsgewicht te streven.

• Voldoende slaap: slechte slaap kan je biologische leeftijd aanzienlijk verhogen. Tijdens de slaap herstellen en regenereren je cellen, wat belangrijk is voor een goede gezondheid. Streef naar 7 tot 9 uur kwalitatieve slaap per nacht en probeer een vaste slaaproutine aan te houden.

• Stressmanagement: chronische stress versnelt het verouderingsproces door verhoogde niveaus van cortisol, wat schadelijk is voor cellen en weefsels. Activiteiten zoals meditatie, yoga, ademhalingsoefeningen en mindfulness helpen om stress te verminderen en je biologische leeftijd te verlagen.

• Rook niet en beperk alcoholgebruik: roken en overmatig alcoholgebruik versnellen de veroudering door oxidatieve stress. Stoppen met roken en matig alcoholgebruik zijn stappen die een aanzienlijke invloed kunnen hebben op het verlagen van de biologische leeftijd.

• Omgevingsfactoren: schadelijke omgevingsfactoren kunnen de gezondheid van cellen beïnvloeden. Denk aan blootstelling aan vervuiling, zware metalen, en elektromagnetische velden (zoals die van elektronische apparaten). Kleine aanpassingen in de leefstijl kunnen dit effect al verminderen.

• Sociale contacten: sociale interactie heeft bewezen positieve effecten op de gezondheid. Mensen die hechte banden hebben met familie en vrienden ervaren minder stress en hebben een lager risico op mentale problemen, wat helpt om de biologische leeftijd te verlagen.

Het idee van biologische leeftijd biedt een motiverende benadering om bewuster om te gaan met gezondheid. Het besef dat onze leeftijd niet volledig wordt bepaald door de jaren op de kalender, maar ook door onze keuzes, stelt ons in staat om een actievere rol te nemen in het behoud van vitaliteit en levenskwaliteit.

Met de voortschrijdende technologie zullen we steeds betere inzichten krijgen in onze biologische leeftijd en hoe we deze kunnen optimaliseren. Tot die tijd kunnen we al veel doen door bewust te leven, gezond te eten, voldoende te bewegen, en goed voor ons mentale welzijn te zorgen. Op die manier kunnen we niet alleen langer leven, maar ook écht genieten van die extra jaren.